Demir eksikliği, vücutta yeterli miktarda demir minerali bulunmadığında ortaya çıkar. Bu, kırmızı kan hücrelerinin (alyuvar) sayısının azalmasına yol açar ve “kansızlık” ya da “anemi” dediğimiz bir duruma yol açar. Alyuvarların yapısında bulunan ve vücutta oksijen taşımalarını sağlayan bir protein olan “hemoglobin” yapmak için demire ihtiyaç vardır. Demir eksikliği anemisi dünyada en sık görülen anemi tipidir.
Demir Eksikliğini Neden Görülür
Demir eksikliği, tüm dünyada yaygın bir sağlık sorunudur. Demir eksikliğinin görünür nedenlerini anlayabilmek için öncelikle bu durumun ne olduğunu anlamak gerekir. Bir insanın vücudunda yeterli demir olmaması, vücutta serbest radikal oluşumunu artıracak ve vücudun zayıflamasına sebep olacaktır.
Demir Eksikliğinin Belirtileri
Demir eksikliği anemisi belirtileri genellikle hastalığın ilk zamanlarına fark edilmez. Oluşan semptomlar ise bu dönemde hafif seyreder. Demir eksikliği belirtileri, ancak etkisinin arttığı zaman fark edilmeye başlar. Hastalığın belirtileri arasında genellikle aşırı yorgunluk ve halsizlik görülür.
Bazı kişilerde ise normalde yenmeyecek maddeleri yeme isteği doğar. Buz ve toprak yeme isteği bazı hastalarda görülür. Vücutta ve başta ağrı hissi de demir eksikliği belirtilerinden kabul edilir. Göğüs ağrısı, kalp atışlarında hızlanma ve nefes alma güçlükleri de hastalığın habercilerindendir. Hastalığın en çok bilinen belirtileri arasında ise el ve ayaklarda soğukluk hissi ve soğuk cilt gelir. Demir eksikliği eğer küçük yaştaki çocuklarda görülüyorsa iştahsızlık da görülebilir.
Demir eksikliğinin belirtileri genel olarak aşağıdaki gibi sıralanabilir:
⦁ Ciltte solgunluk ve renksizlik
⦁ Halsizlik, güçsüzlük ve yorgunluk
⦁ Konsantre olmada güçlük
⦁ Baş ağrısı
⦁ Ellerde ve ayaklarda uyuşma hissi
⦁ Sinirli ve gergin bir ruh hali içerisinde olma
⦁ Kulaklarda uğuldama
⦁ Dudakta çatlaklar
⦁ Ağız kenarı yaraları
⦁ Tırnaklarda güçsüzlük ve kolay kırılma
⦁ Saç dökülmesi
Demir Eksikliğinin Nedenleri
Demir eksikliği, vücutta yeterli miktarda demirin olmamasıyla ortaya çıkan bir durumdur. Bu eksikliğin temel nedenleri, yeterli miktarda demir alınmaması, tüketilen demirin çoğunun vücuda emilmemesi, demir kaybının hızlı olması ve demir eksikliğinin sürekli olarak tekrar eden bir durum olmasıdır. Demir eksikliğinin nedenleri arasında, yetersiz beslenme, özellikle yeterli miktarda demir içeren gıdaların tüketilmemesi, süt çocukluğu döneminde bazı çocuklarda görülen demir eksikliği gibi faktörler de vardır.
Demir Eksikliğinin Tedavisi
Demir eksikliğinin tedavisi, doktor tarafından belirlenecek düzeyde demir alımı ile sağlanır. Demir alımının yanı sıra, doktor tarafından önerilen besinlerin tüketilmesi, multivitamin ve besin destekleri alınması gibi önlemler de alınabilir. Demir eksikliğinin tedavisinde en önemli nokta, yeterli miktarda demir alımı ve doktor kontrolleridir. Ayrıca, hastalardan, demir eksikliği olan kişilerde bulunabilecek nedenleri anlamaları ve bu nedenleri önlemek için çabalamaları da beklenir.
Demir Eksikliğinin Önlenmesi
Demir eksikliğinin önlenmesi, demir eksikliğinin nedenlerine bağlı olarak değişim gösterir. Demir eksikliğinin temel nedenlerinden bir tanesi yetersiz beslenmedir. Bu nedenle, demir eksikliğinin önlenmesi için sağlıklı beslenme alışkanlıkları geliştirmek önemlidir. Özellikle kırmızı et, tavuk, balık, baklagiller, yumurta ve tahıllar gibi demir içeren gıdaları tüketmek önemlidir. Ayrıca, demir eksikliğini önlemek için, doktor tarafından belirlenen düzeylerde demir desteği almak ve kontrollerini düzenli olarak yaptırmak da önemlidir.