Son yıllarda tamamen yaygınlaşan otoimmün hastalıklar, alerjiler , kanser gibi hastalıklardan hastalar muzdarip olmuş ve çoğu hastada tedaviler başarısız olup sadece baskılanma yollarına gidilmiştir. Hastalarda buna karşın alternatif tedavi arayışları artmış , doğal besinlere yönelim başlamıştır. Piyasada neredeyse her derde deva şeklinde anlatılan ve son yıllarda sofralarımıza konuk olmaya başlayan zerdeçal hakkında bilimsel dayanaklarla bir yazı yazmak istiyorum.
Zerdeçalin ana vatanı doğu hindistandır. Zerdeçal tropik bir bitki olan ‘’Curcuma Longa’’ dan elde edilir. Zerdeçale sarı rengini veren pigment ise curcumin pigmentidir. Zerdeçal ve dolayısıyla curcumin bitkiler içinde en fazla araştırılandır.
Curcuminin onlarca etkisiyle ilgili yapılan araştırmalarda özelikle anti –inflamatuvar etkisi , kan şekeri dengelemesi , kanser karşıtı koruma özelliği , kolesterol dengelemesi gibi onlarca farklı sonuç elde edilmiştir. Zerdecal hem baharat olarak hem de zerdeçal yağı olarak kullanılabilinir.
10 başlık altında Curcuminin faydalarından bahsedeceğiz…
1-)İnflamasyonu Baskılar:
İnflamasyon vücudu zararlı patojenlere karşı koruyan normal bağışıklık cevabıdır, fakat diğer taraftan kronik inflamasyon ise kanser , kalp hastalığı , diyabet gibi önemli sağlık problemlerine neden olduğuna inanılan bir durumdur. Bu durum teori düzeyindedir(1).
Curcuminin inflamasyonu inflamatuvar düzende birkaç enzimi baskılayarak yapar. İnsanlar üzerinde yapılan çalışmalarda aspirin ve ibuprofen , curcuminle karşılaştırılmaktadır. Asprin ve ibuprofen İnflamasyonu tedavi etmekte ancak curcumin ekstratı da inflamasyonu baskılamada en efektif maddelerden biri olduğu kanıtlanmıştır.
Bu baskılamalar sayesinde birçok farklı kronik hastalığı baskılamada faydalıdır. Ancak dikkatli olunması gereken diğer durum ise bazı semptomlarda artışa neden olabileceğidir. Astım , artrit hastaları dikkatli olmalıdır.
2-) Cilt sağlığına İyi Gelir:
Anti oksidan ve anti inflamatuvar etkileri sayesinde günlük yeterli dozda alınan curcumin cilt sağlığına iyi gelir. Ayrıca Maryland üniversitesinde yapılan bir araştırmada curcumin serbest radikalleri etkisiz hale getirerek hücresel hasarı azaltır. Bu etki sayesinde yara iyileşmesi ve kollajen artışına neden olur.
2016 yılında Çin’de yapılan bir araştırmada ise sedef hastalarında yapılan bir çalışmada lezyonların %50 azaldığı belirleniştir(2).
Yapılan bazı pilot çalışmalarda ise göğüs kanseri hastalarında uyuz , radyasyon nedenli dermatitlerde iyileşmeyi hızlandırdığı belirlenmiştir.
3-) Kan şekerini Düzenler:
Yüksek kan şekerinin neden olduğu birçok problemden önceki yazılarımızda bahsetmiştik. Hastalarda susuzluk , yorgunluk , göz kararması , sinirlilik görülebilir. Buna ek olarak ileri seviyelerde süregelen damar ve sinir hasarları sonucu görme bozuklukları ,böbrek rahatsızlıkları , hissizlik ve yaralarda iyileşememe görülmeye başlar.
Uluslararası Endokrin ve etabolizma Dergisinde yayınlanan yazıda Curcuminin kan şekerini normal düzeye çekmede yardımcı olur buna ek olarak hastalığın neden olduğu negatif etkileri azalttığı belirtilmiştir. Bu etkiyi pankreastan insülin salgısını arttırarak, glukoz uretimini yavaşlatarak ve inflamasyonu azaltarak yaptığından bahsedilmiştir(3).
Hindistan Biyokimya dergisinde yayınlanan bir makalede ise metformin(yaygın bir diyabet ilacı) ile curcumin birlikte kullanımı sonucu kan şekerinin , oksidatif stresin ve inflamasyonun belirgin azaldığı kanıtlanmıştır.
Son olarak 2012 yılında yapılan bir araştırmada pre-diyabetik hastalarda yapılan 9 aylık curcumin tedavisinde hastaların diyabet hastalığına yakalanma riski belirgin azalmıştır.
4-) Kanser Karşıtı Etkisi:
Kanser çok kompleks bir hastalıktır. Çevresel etkenler , patojenler , virüsler , genetik hepsi kansere neden olabilir. Kanserle savaşan besinlerle beslenmek kesin olarak kanser olmayacağınız anlamına gelmez ancak risk faktörlerini azaltır. Bunu emniyet kemeri taktığınızda %100 yaralanmadan kurtulma durumu olmaması ancak koruyucu etkisi olması gibi düşünebilirsiniz.
Curcumin kanser gelişiinden sorumlu enzim ve büyüme faktörlerinin artışını sağlayan haberleşelerini bozar diyebiliriz. Ayrıca bazı çalışmalarda kolorektal , meme ve multiple myelom gibi kanserlerde koruyucu olduğu belirlenmiştir.
5-) Beyin Sağlığına Faydaları:
Bu başlıkta insan araştırmaları yeterli düzeyde değildir.Fakat bazı çalışmalarda Curcumin kullanımının anksiyete hastalarında semptomlarını belirgin azalmasını sağlamıştır. Omega 3 ile birlikte kullanımında bu şikayetler daha da azaldığı tespit edilmiştir.
6-) Kan Pıhtılaşması Konusunda Koruyucudur
Kan pıhtılaşması birçok farklı patolojiye neden olmaktadır. Platelet agregasyon bozukluğu dediğimiz bir dizi problemle kan damarında pıhtılaşmalara neden olabilir. Bunun sonucunda çok önemli sağlık sorunlarına yol açabilir. Örneğin : İnme , Pulmoner Emboli , Derin ven Trombozu gibi.
Danimarkada yapılan bir araştırmada Curcumin eikanozoid denilen bir metabolit oluşumunu düzenler bunun sonucunda pıhtılaşmada ana rol oynayan Thromboksan adı verilen bileşiğin oluşmasını dengeler. Tromboksan oluşuu dengelendiğinde damar içi pıthtılaşma da azalır.
7-)Eklem Ağrılarını Azaltır:
Romatoid artrit inflamatuvar bir hastalıktır ve eklemlerde ağrı , kısıtlılık , şişmeye neden olur. Curcuminin anti – inflamatuvar özelliği sayesinde Romatoid Artrit hastalığında fayda sağlayacağı aşikardır. Bu hastalıkta olan ağrı , şişkinlik ve kısıtlılık problerinde belirgin azalma görülmektedir.
İnsanlar uzerınde yapılan bir çalışmada deney gruplarından bir kısmına Diklofenak Sodyum (Ağrı Kesici) bir kısma Curcumin verilmiş. Sonucunda hepsinde ağrılarda azalma olmuş ancak Curcumin verilen bireylerde semptomlar çok daha büyük derecede azalmıştır(4).
Birçok çalışmada ise curcuminin doğal ağrı kesici olduğu belirlenmiştir.
8-)Kolesterolü Dengeler:
Yüksek kolesterol düzeyleri Kalp ve Damar hastalıkları için risk faktörüdür. Bu jelimsi yağ dokusu arterlere birikip daralma ve sertlik yaparak kalp kasının daha fazla efor sarfetmesine neden olmaktadır.
2008 yılında Endonezya’da yapılan bir çalışmada curcuminin Kalp Hastalarında kötü kolesterol denilen LDL ve tüm kolesterol seviyelerinde azalmaya neden olduğu kanıtlanmıştır.
Hindistan’da yapılan bir araştırmada ise günde 500 miligram curcumin alan gönüllü deneklerde iyi huylu kolesterol olarak bilinen HDL’yi %12 oranında arttırdığı kanıtlanmıştır(5).
9-)Detoks Yapar:
Meksikada yapılan bir araştırmada curcuminin karaciğer hasarlarını azalttığı belirlenmiştir. Zaten varolan vücut detoks sistemlerini aktiflediği belirlenmiştir.
Ayrıca fareler üzerinde yapılan araştırmada civalı ortamda tutulan farelerde curcumin verildiğinde civa toksisitesinden korundukları belirlenmiştir.
10-) Beyin Fonksiyonlarını Destekler:
Tabağınızda ne varsa siz osunuz. Aslında yediğimiz işlenmiş ve bol miktarda koruyucu madde içeren ürünler nedeniyle vücudunuzun her parçası gibi beyninizde etkilenmektedir.Alzheimer ve Parkinsonun beslenme ile ilişkileri , depresyon,bağırsak etkileşimi gibi birçok farklı sonuç beslenmemizin önemini belli etmektedir.
Yapılan çalışmalarda oksidatif strese olan faydası , kronik inflamasyonu azaltma etkisiyle hayvan modellerinde hafızanın güçlendiği ve düşünsel gücün arttığı kanıtlanmıştır.
Bu kadar faydalı bir besinin yan etkileri de bulunmaktadır. Mide bulantısı , ishal , düşük kan şekeri , kanama riskinde artış ve menstural kanamada artışa neden olabilir.
Bazı çalışmalarda yoğun curcumin kullanımının demir eksikliği ve anemi(kansızlık) belirtilerini derinleştirdiği belirlenmiştir.
Herkese sağlıklı mutlu günler.
1-)https://bit.ly/2mqPPq4
2-)https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26826458
3-)https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4338652/
4-)https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22407780-
5-)https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/1291482/